28, 29 oktober 1944. Er heerst euforie in Kaatsheuvel. Schotse soldaten van de 51ste Highland division staan op het punt het dorp in te trekken. De bevrijding is nabij. De hoop en vreugde maken echter plaats voor intense droefenis. Op 28 oktober komen vier personen om het leven bij beschietingen van geallieerden die aan de bevrijding vooraf gaan. Onder hen de broers Leo (23) en Alfons (17) Bisselink. De dag erna sneuvelen nog eens dertig inwoners door de Engelse artilleriebeschietingen. De impact van deze tragedie was zaterdag in Het Klavier voelbaar toen tijdens het uitverkochte concert ter gelegenheid van 80 jaar bevrijding van Kaatsheuvel portretten van gesneuvelde Kaatsheuvelnaren en authentieke oorlogsbeelden voorbij kwamen.

Door Maurice van Overbeek

De ellende van de oorlog, het verdriet om het verlies van zijn kinderen Leo en Alfons en de vreugde van de bevrijding inspireerden de Kaatsheuvelse musicus, dirigent en componist P.B. Bisselink tot het componeren van de ouverture Toxandrië, waarin al deze elementen samen komen. De gepassioneerde uitvoering door de 50 muzikanten van het Groot Harmonie Orkest – allen voorzien van een witte anjer als waardering voor de veteranen – was een van de emotionele momenten tijdens het bevrijdingsconcert ‘Leve de Vrijheid’ in het theater van Het Klavier.

Eerbetoon

Het concert onder leiding van dirigent Thom Roosen werd een indrukwekkend muzikaal eerbetoon aan de inwoners van Kaatsheuvel die tijdens de oorlog zijn omgekomen en aan de bevrijders van Kaatsheuvel. Werden de Schotten in oktober 1944 uitbundig ingehaald door de Kaatsheuvelse bevolking, zaterdag bezorgde de Schotse doedelzakspeler Willy Mc.Vean met zijn hartverwarmend spel een hartelijk welkom aan de 250 bezoekers van het bevrijdingsconcert.

Dankzij de medewerking van de Heemkundekring De Ketsheuvel konden tijdens het concert authentieke oorlogsbeelden worden getoond en kon in de foyer een kleine fototentoonstelling worden ingericht, die volop de aandacht trok. Buiten zorgden enkele militaire legervoertuigen van Wartime Relics uit Kaatsheuvel en Keep Them Rolling afdeling Waalwijk op het Anton Pieckplein voor dankbare herinneringen. Presentator Kees Grootswagers, vrijwilliger bij de Heemkundekring, legde tussen alle muziekstukken door de verbinding met de oorlogsbeelden en de lokale gebeurtenissen.

Schindlers List

Het accent in het eerste deel van het concert lag op de oorlogsjaren waarbij de muziek de invasie in Normandië, de angst van de inwoners, de gesneuvelden en de heldendaden van de geallieerden belichtte. Met de mars Arromanche werd de landing in Normandië herdacht en natuurlijk kon de prachtige muziek van Soldaat van Oranje niet ontbreken. Bij Hymne to the fallen werd de angst onder de bevolking weer voelbaar. De violiste Nadia ten Kate linkte met haar virtuoze uitvoering van Schindlers List aan de film die het verhaal vertelt van de Duitse industrieel die ruim duizend Pools Joodse vluchtelingen het leven redde. Een staande ovatie van het publiek viel Nadia ten deel. Tot in alle vezels raakte Nadia ook het publiek met haar grandioze spel in Zigeunerweise waarbij het vurig karakter en melancholie elkaar afwisselden en waarmee zij refereerde aan de vervolging en genocide van Roma en Sinti door de Nazi’s.

Herinneringen 99-jarige

Met de persoonlijke belevenissen van de 99-jarige mevrouw Nel van den Assem uit Kaatsheuvel werd het tweede deel van het concert, waar de vrijheid werd gevierd, ingeluid. Als jong meisje heeft ze de oorlog bewust meegemaakt en kan daar nog helder over vertellen. Zij deelde haar verhaal in een gesprek dat ze met haar kleinkinderen Esther en Reinier van Laarhoven had. Ze vertelde in het filmpje over haar belevenissen in Waalwijk. Ze was 15 jaar toen de oorlog uitbrak. Ze woonde in de Grotestraat in Waalwijk en de waarschuwing van haar vader in september 1944 ‘dat het nog niet gedaan was’ staat in haar geheugen gegrift. “Hij had gelijk want de Duitsers kwamen terug.” Ze fusilleerden op 6 september uit represaille burgemeester Moonen en de broers Joop en Vincent Hoffmans. Vincent overleefde de executie. "Met Joop Hoffmans sta ik nog op een foto bij een korenschoof. Hij voorop met de zeis”, vertelt ze. Schuilen deden ze ’s nachts in de kelder van de rijke buren Verwiel. En wat ze nog helder voor de geest staat, is een kaal geschoren vrouw die op een kar voor heulen met de Duitsers door de Grotestraat werd gereden toen de Duitsers waren weggetrokken. Maar ze keerden terug om het front in Antwerpen te gaan versterken.

Leve de Vrijheid

In het tweede deel van het concert werd de vrijheid gevierd met vrolijke muziek uit de jaren veertig, De feestelijke mars Colonel Bogey waarop de geallieerden fluitend binnen trokken, was voor de meesten in het publiek herkenbaar. Net als de muziek van Glenn Miller uit de jaren veertig. Zangeres Marieke Hendriksen ontroerde met haar uitvoering van ‘Mag ik dan bij jou’ van Claudia de Breij en maakte iedereen vrolijk met ‘De Lucht zit nog vol dagen’ van Gerard van Maasakkers: een lied in uptempo en bijzonder vanwege het ritme en tekst.

Het groot orkest van Harmonie Kaatsheuvel sloot samen met violiste Nadia ten Kate en zangeres Marieke Hendriksen deze gedenkwaardige viering van 80 jaar bevrijding van Kaatsheuvel af met het beroemde lied Van Vera Lynn 'We’ll meet again' dat spontaan door het publiek werd meegezongen. Het totale concept van het bevrijdingsconcert werd door de aanwezigen unaniem geprezen en bezorgde hen een onvergetelijke avond waarin met een staande ovatie de vrijheid werd gevierd.