De dertig graven van de gevallen Poolse militairen liggen er door het jaar heen vreedzaam en vredig bij. Tot de laatste zaterdag van oktober. Dan volgt op het kleine ereveld een herdenking die eigenlijk voor het ereveld te groot is. Zeker als het een jubeljaar betreft, zoals dit jaar. Uiteraard kan de eer voor de gevallen strijders niet groot genoeg zijn, maar het begraafplaatsje kent qua grootte zijn beperkingen.

Dit jaar herdenken we er dat 80 jaar geleden de dertig jonge Poolse strijders in en om Oosterhout hun leven gaven voor onze vrijheid. En daar horen hotemetoten bij (hoe schrijf je dat op z’n Pools?). Poolse Hotemetotenski brengen veel fotografen mee. En van een ereveld en eervolle herdenking blijft weinig over als een dozijn Poolse fotografen zich zonder scrupules verdringt rond de 101-jarige oud-strijder Niedzielski, de Poolse minister van Oorlogszaken, hun ambassadeur en alle andere hoogwaardigheidsbekleders, Poolse erewachters, Poolse reenactmentsoldaten, Poolse geestelijken en meer van al dat goeds. Respect voor de graven, de herdenking en hun bezoekers is er niet bij door deze Oost-Europese beroepsgroep.

Wellicht is het goed om de herdenking eens tegen het licht te houden, het Poollicht. Dat al wat door de jaren zo gegroeid is op basis van de enorme waardering vanuit nabestaanden voor wat de jonge heren met hun leven hebben moeten bekopen, eens een andere plek krijgt… Een andere plek tijdens de herdenking en of een andere plek op de gedenkplaats.

CvA